Muzyka https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m <p>Kwartalnik „Muzyka” wydawany jest nieprzerwanie od 1956 roku i pozostaje wiodącym pismem muzykologicznym w Polsce. Publikuje teksty z zakresu historii muzyki od średniowiecza do współczesności, a także etnomuzykologii i muzykologii systematycznej. Główny punkt ciężkości poruszanej w nim problematyki stanowi polska tradycja muzyczna, w jej możliwie szerokim rozumieniu, oraz kultura krajów Europy Środkowej. Artykuły publikowane są w językach polskim lub angielskim i podlegają procedurze recenzyjnej (podwójnie ślepa recenzja).</p> <p>Wersja pierwotna czasopisma ukazuje się w formie papierowej. Publikacja w kwartalniku jest bezpłatna, a wszystkie teksty są do pobrania w otwartym dostępie na licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl">Creative Commons BY 4.0</a>. (Zeszyty od 2018/1 do 2022/3 dostępne są na podstawie licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl" target="_blank" rel="noopener">CC BY-NC-ND 4.0</a>.)</p> Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk pl-PL Muzyka 0027-5344 <p>Autor udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl">CC BY 4.0</a>) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku w „Muzyce” przy ponownym wykorzystaniu artykułu (<a href="https://czasopisma.ispan.pl/pliki/m/licencja.pdf"><strong>umowa licencyjna do pobrania</strong></a>). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl">CC BY 4.0</a>.</p> <p>Artykuły w zeszytach od 2018/1 do 2022/3 publikowane były na licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl">CC BY-NC-ND 4.0</a>. W tym okresie autorzy/ki udzielali wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">CC BY-ND 4.0</a>) na wykorzystanie tekstu w „Muzyce”, zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.</p> Zaginione pierwsze wydanie oficjum na uroczystość błogosławionego Czesława Odrowąża OP z 1602 roku: egzemplarz odnaleziony w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4283 <p>Celem komunikatu jest prezentacja zachowanego w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu egzemplarza pierwszej edycji oficjum o bł. Czesławie Odrowążu z 1602 r., <em>Officium B. Ceslai, Ordinis Praedictorum, in quo Hymnis, Responsorijs, &amp; Antiphonis antiquis, lectiones additae sunt</em>, uważanej dotąd jako zaginioną, a także podsumowanie historii oraz aktualnego stanu badań nad tymże oficjum i sprostowanie kilku kwestii poruszonych w najnowszych publikacjach muzykologicznych.</p> Dominika Grabiec Prawa autorskie (c) 2025 Dominika Grabiec https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 141 154 10.36744/m.4283 Zygmunt Marian Szweykowski (12 V 1929–3 VIII 2023) https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4456 Aleksandra Patalas Prawa autorskie (c) 2025 Aleksandra Patalas https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 181 186 10.36744/m.4456 „Missa Scaramella”: Drugie życie niekompletnej mszy Obrechta. https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4455 <p>Niekompletna <em>Missa Scaramella</em> Jacoba Obrechta przetrwała jako unikat w dwóch księgach głosowych – altus i bassus – przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. Niedawno opublikowana została jej rekonstrukcja autorstwa Fabrice’a Fitcha, przygotowana we współpracy z Philippem Wellerem i Paulem Kolbem. Celem niniejszej recenzji jest krytyczna weryfikacja wyników tej rekonstrukcji poprzez analizę twierdzeń dotyczących oryginalnego zapisu cantus firmus (<em>Scaramella va alla guerra</em>) oraz porównanie edycji z alternatywną, niezależnie opracowaną wersją <em>Missa Scaramella</em> autorstwa Marca Busnela.</p> Niels Berentsen Prawa autorskie (c) 2025 Niels Berentsen https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 155 170 10.36744/m.4455 Badania muzycznej intertekstualności: rynek pierwotny i wtórny. O książce „Intertextuality in Music: Dialogic Composition” https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4457 <p>Omawiane studia otwierają obiecujące perspektywy badawcze, wprowadzając pojęcie intertekstualności do badań nad muzyką. W kluczowych artykułach: Lawrence Kramer argumentuje, że muzyczna intertekstualność funkcjonuje na zasadach cytatu, aluzji i przyległości, Nicholas Cook kontrastuje mentalność autonomiczną i multimedialną, Michael Klein odnosi intertekstualność do kształtowania podmiotowości, a J. Peter Burkholder ujmuje ją jako mechanizm odnawiania tradycji. W zbiorze znalazły się zarówno badania wychodzące od teorii intertekstualności, jak i takie, które przystosowują do niej wcześniejsze metodologie.</p> Paweł Siechowicz Prawa autorskie (c) 2025 Paweł Siechowicz https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 171 180 10.36744/m.4457 W cieniu drezdeńskiej „Hofkapelle”. Jacob Heinrich von Flemming i jego zespół muzyczny https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4453 <p>W 1713 r. Jakob Heinrich v. Flemming (1667–1728), feldmarszałek saski i pierwszy minister saskiego Tajnego Gabinetu powołał do życia własną kapelę muzyczną. Artykuł poświęcony jest historii, obsadzie i charakterystyce tego zespołu. Wykazano, że w trakcie piętnastu lat jego istnienia działało w nim co najmniej dwudziestu muzyków, w tym tak znakomici, jak Francesco Cattaneo czy Gregor Joseph Werner. Historia zespołu naświetla konfigurację powiązań i kontaktów muzycznych między Dreznem, Köthen, Berlinem, Wiedniem, Warszawą, Lipskiem, Brunszwikiem, Zerbst i Schwerinem w pierwszych dziesięcioleciach XVIII wieku.</p> Szymon Paczkowski Prawa autorskie (c) 2025 Szymon Paczkowski https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 3 62 10.36744/m.4453 „Pria che all’amato bene” Johanna Gottlieba Naumanna, czyli drezdeński trop u źródeł polskiej arii polonezowej https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4452 <p>Artykuł poświęcony jest polonezowej arii „Pria che all’amato bene”, istotnej w historii warszawskiej opery czasów stanisławowskich, dotychczas jednak znanej jedynie z tekstu zachowanego w drukach warszawskich oraz świadectw mówiących o jej ówczesnej popularności. Przywieziona do Warszawy przez włoski zespół działający tu w latach 1774–1776 jako część opery A. Sacchiniego <em>Il finto pazzo per amore</em>, napisana była dla drezdeńskiego wystawienia tejże opery (1769) przez Johanna Gottlieba Naumanna, a potem włączona do jego weneckiej opery <em>Ipermestra</em> (1774). Przedstawia ona niektóre cechy typowe dla drezdeńskiego stylu polonezowego, choć zarazem są one eksponowane ostrożniej niż w instrumentalnych polonezach saskich.</p> Jakub Chachulski Prawa autorskie (c) 2025 Jakub Chachulski https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 63 99 10.36744/m.4452 Nieznany epizod z kariery scenicznej Antoniny Campi – aria „Giusto Ciel” Luigiego Cherubiniego dla polskiej primadonny (Wiedeń 1805) https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4454 <p>Niniejszy artykuł przedstawia arię „Giusto Ciel”, którą dla Antoniny Campi napisał Luigi Cherubini z okazji wznowienia niemieckojęzycznej adaptacji jego <em>Lodoïski</em> w Theater an der Wien (1805). Kompozytor wyeksponował najlepsze strony talentu śpiewaczego i aktorskiego Pani Campi (ruchliwość jej koloraturowego sopranu o wysokiej tessiturze, siłę i dźwięczność jej wysokiego rejestru, włączenie do arii odcinków recytatywnych) i ukrył ewentualne słabości (stosunkowo krótkie sekcje <em>cantabile</em>, brak śladów techniki <em>cantar di sbalzo</em>). Nie rezygnując z wirtuozerii, podporządkował ją celom ekspresyjnym.</p> Anna Ryszka-Komarnicka Prawa autorskie (c) 2025 Anna Ryszka-Komarnicka https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 101 121 10.36744/m.4454 Na marginesie estetyki, krytyki i historii muzyki. Refleksja o muzyce w pracach historyka kultury i nauki Waldemara Voisé https://www.czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/4458 <p>Tematem artykułu jest refleksja o muzyce Waldemara Voisé (1920–95) – polskiego historyka kultury i nauki oraz filozofa, autora blisko 250 prac. Choć muzyka nie stanowiła głównego nurtu jego zainteresowań, opublikował teksty naukowe na temat historii muzyki i estetyki muzycznej, w tym analizy historyczne, komentarze do źródeł i recenzje publikacji muzykologicznych, a w l. 1946–49 również recenzje muzyczne dla <em>Ruchu Muzycznego</em>. Najważniejszą jego pracą poświęconą muzyce była nigdy nieopublikowana rozprawa magisterska o percepcji muzyki napisana pod kierunkiem Henryka Elzenberga w 1951 roku.</p> Sławomir Wieczorek Prawa autorskie (c) 2025 Sławomir Wieczorek https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 2025-06-27 2025-06-27 70 2 123 139 10.36744/m.4458