“Profession: A Painter’s Wife”. On the Life and Oeuvre of Maria Rubczak
Katarzyna Anna Kesling
katarzyna.kesling@ispan.plInstitute of Art, Polish Academy of Science (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-7791-7832
Abstract
Maria Rubczak (1882–1955) was a self-taught painter and the wife of painter and graphic artist Jan Rubczak. Linked with Paris and Cracow, she painted small-format oils and watercolours, mainly genre scenes. She signed her works with her surname or the pseudonym Guy Bertin (sometimes also Guy Bertin Rubczak). She exhibited her works in Paris, including at the Salon des Indépendants and the Musée Crillon. She also took part in events organised by the Polish artistic colony in Paris. After the Second World War, she exhibited in, among others, Cracow, Bydgoszcz and Łódź. At that time, she painted pictures promoting the communist regime and its ideology. Rubczak’s oeuvre is scattered and only fragmentarily known. In this article, I have attempted to supplement the current state of research and present hitherto unknown facts from the life of Maria Rubczak, based on, among others, unpublished archival materials (including correspondence with Olga Boznańska).
Keywords:
Maria Rubczak, Guy Bertin, Jan Rubczak, Polish artistic colony in Paris, naïve art, avant-garde artReferences
Banach, Wiesław. „Franciszek Prochaska. Sanocki malarz we Francji”. Warstwy. Rocznik Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego 3 (2019): 122–126. https://journals.ur.edu.pl/w/article/view/9013.
Google Scholar
Bartnicka-Górska, Hanna, i Joanna Szczepińska-Tramer. W poszukiwaniu światła, kształtu i barw. Artyści polscy wystawiający na Salonach paryskich w latach 1884–1960. Warszawa: Neriton, 2005.
Google Scholar
Bobrowska, Ewa. „Emancypantki? Artystki polskie w Paryżu na przełomie XIX i XX wieku”. Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty, z. 1–2 (2012): 11–27. http://dx.doi.org/10.12775/AE.2012.001.
Google Scholar
Bobrowska-Jakubowska, Ewa. Artyści polscy we Francji w latach 1890–1918. Wspólnoty i indywidualności. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2004.
Google Scholar
Gourdin, Charles. Zawado. Romantyk, albo pejzaż z marzeń. Tłumaczenie Ewa Kasprzak. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2014.
Google Scholar
Jackowski, Aleksander. Sztuka zwana naiwną. Zarys encyklopedyczny twórczości w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i S-ka, 1995.
Google Scholar
Kesling, Katarzyna Anna. Między Krakowem a Paryżem. Twórczość graficzna i malarska Jana Rubczaka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2021.
Google Scholar
Kydryński, Juliusz. Był potrzebny. O Ludwiku Pugecie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1972.
Google Scholar
Malarze polscy w Bretanii (1890–1939). Redakcja Barbara Brus-Malinowska, Ewa Micke-Broniarek. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 2005.
Google Scholar
Ptaszyńska, Eliza. „Spóźniony przechodzień – Karol Wierusz-Kowalski (1869–1953)”. Polonia Maior Orientalis 5 (2018): 189–206.
Google Scholar
Samlicki, Marcin. Pamiętniki. Opracowanie Paulina Tendera. Kraków: Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki, 2023.
Google Scholar
Straszewska, Anna, i Anna Agnieszka Szablowska. Polskie życie artystyczne w latach 1944–1960, t. 3: Rok 1949. Redakcja Anna Wierzbicka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012.
Google Scholar
Strożek, Przemysław. Polskie życie artystyczne w latach 1944–1960, t. 4: Rok 1950. Redakcja Anna Wierzbicka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012.
Google Scholar
Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina. „Edukacja – emancypacja – emigracja. Sytuacja polskich artystek na przełomie XIX/XX wieku”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, nr 53 (2015): 105–126. https://doi.org/10.18778/0208-600X.53.07.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. École de Paris. Pojęcie, środowisko, twórczość. Warszawa: Neriton, 2004.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. „«Jak tu nie być feministą». O zapomnianych malarkach polskich w Paryżu w latach 1900–1914”. Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty, nr 1–2 (2012): 45–62. http://dx.doi.org/10.12775/AE.2012.004.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. „Rubczak (Rubczakowa) Maria Anastazja”. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), t. 9, redakcja Małgorzata Biernacka, 200–201. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2013.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. Świadectwa obecności. Polskie życie artystyczne we Francji w latach 1900–1939. Diariusz wydarzeń z wyborem tekstów. Część I: lata 1900–1921. Warszawa: Neriton, 2012.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. Świadectwa obecności. Polskie życie artystyczne we Francji w latach 1900–1939. Diariusz wydarzeń z wyborem tekstów. Część II: lata 1922–1929. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2015.
Google Scholar
Wierzbicka, Anna. We Francji i w Polsce 1900–1939. Sztuka, jej historyczne uwarunkowania i odbiór w świetle krytyków polsko-francuskich. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2009.
Google Scholar
Winiarski, Artur. „Alicji Halickiej poetycka utopia pejzażu”. Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty, z. 1–2 (2012): 76–81. https://doi.org/10.12775/AE.2012.006.
Google Scholar
Wojciechowska, Barbara, Grażyna Kurkowska, Katarzyna Anna Kesling, Anna Agnieszka Szablowska, Anna Wiszniewska, i Joanna Stacewicz-Podlipska. Polskie życie artystyczne w latach 1944–1960, t. 1: Lata 1944–1947. Redakcja Anna Wierzbicka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012.
Google Scholar
Wojciechowska, Barbara, Grażyna Kurkowska, Anna Wiszniewska, Joanna Wacławek, i Anna Agnieszka Szablowska. Polskie życie artystyczne w latach 1944–1960, t. 2: Rok 1948. Redakcja Anna Wierzbicka. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012.
Google Scholar
Zawistowska, Elżbieta. Tadeusz Makowski. Dzieła z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 2003.
Google Scholar
Ziembińska Ewa, „Sara Lipska – artystka wszechstronna. Wyjątkowa uczennica Dunikowskiego”. Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty, z. 1–2 (2012): 82–88. https://doi.org/10.12775/AE.2012.007.
Google Scholar
Żytyński, Stanisław. Bez rampy i sztampy. Wspomnienia o młodym Krakowie lat trzydziestych. Kraków: Biblioteka Donacji Pisarzy Polskich, 1972.
Google Scholar
Authors
Katarzyna Anna Keslingkatarzyna.kesling@ispan.pl
Institute of Art, Polish Academy of Science Poland
https://orcid.org/0000-0002-7791-7832
Katarzyna Anna Kesling is a historian of art, employed at the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences in the Department of the Dictionary of Polish Artists. Her specialism is Polish art of the late 19th and the first half of the 20th century, especially painting. She is the author of the book Między Krakowem a Paryżem. Twórczość graficzna i malarska Jana Rubczaka (2021).
Statistics
Abstract views: 28PDF downloads: 9
License
Copyright (c) 2025 Katarzyna Anna Kesling

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Biuletyn Historii Sztuki, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Biuletyn Historii Sztuki should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 1(2019) to 4(2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in Biuletyn Historii Sztuki, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Katarzyna Kesling, Inspirations Derived from Japanese Art in Jan Rubczak’s Early Prints , Biuletyn Historii Sztuki: Vol. 81 No. 4 (2019): numer zwykły
