Iconographic, Critical, and Materialistic: the A–Z Project by Andrzej Tobis
Abstract
The article is an analysis of Andrzej Tobis’ project A–Z. An Illustrated Dictionary of German and Polish from an aesthetic-historical perspective. The aesthetic perspective helps to highlight the momentousness of Tobis’ project in terms of its innovative treatment of photographic-narrative relationships viewed in iconographic contexts. In turn, the historical orientation of reflection on Tobis’ project brings out the understanding of photography as a critical and analytical medium, complicit in the world, situated on the border between art and science, capable of reformulating the conditions of cognition and perception. Additional aspects of the interpretation are references to other projects with similar ambitions: Aby Warburg’s Atlas of Mnemosyne Images, Martha Rosler's The Bowery in Two Inadequate Descriptive Systems and Zofia Rydet’s Sociological Record.
Keywords:
dictionary, album, photographs, iconography, criticalityReferences
Alpers Svetlana, Interpretacja bez reprezentacji, albo oglądanie Panien dworskich, przeł. Magda Szcześniak, w: Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, red. Iwona Kurz, Łukasz Zaremba, Paulina Kwiatkowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
Google Scholar
Braudel Fernand, Gry wymiany. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t.2, przeł. Ewa Dorota Żółkiewska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2019.
Google Scholar
Clifford James, O kolekcjonowaniu sztuki i kultury, przeł. Joanna Iracka, w; tegoż, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.
Google Scholar
Didi-Huberman Georges, Atlas albo radosna wiedza podszyta niepokojem, przeł. Tomasz Stróżyński, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2020.
Google Scholar
Hudzik Jan Paweł, 1994. Koncepcja wyobraźni w filozofii Kanta. „Sztuka i Filozofia” vol. 8, 93-122. http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Sztuka_i_Filozofia/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8-s93-122/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8-s93-122.pdf
Google Scholar
Mitchell William John Thomas, Pictorial Turn. In: Picture Theory: Essays on Visual and Verbal Representation, The University of Chicago Press, Chicago–London 1994.
Google Scholar
Nead Lynda, The female Nude. Art, Obscenity and Sexuality, Routledge, London 1992.
Google Scholar
Rosler Martha, The Bowery in Two Inadequate Descriptive Systems, 1975-1976, [online:]
Google Scholar
https://www.martharosler.net/the-bowery-in-two-inadequate-descriptive-systems
Google Scholar
Sekula Allan, Społeczne użycia fotografii, przeł. Krzysztof Pijarski, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
Google Scholar
Sontag Susan, Świat obrazów, w: tejże, O fotografii, przeł. Sławomir Magala, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2009.
Google Scholar
Stiegler Bernd, Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych, przeł. Joanna Czudec, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2009.
Google Scholar
Szcześniak Magda, Zaremba Łukasz, Zofia Rydet: Zapis wizualny, w: Kultura wizualna w Polsce. Fragmenty, red. Iwona Kurz, Paulina Kwiatkowska, Magda Szcześniak, Łukasz Zaremba, Fundacja Bęc Zmiana, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2017.
Google Scholar
Tobis Andrzej, A-Z. Słownik ilustrowany języka niemieckiego i polskiego, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Instytut Adama Mickiewicza, Warszawa 2014.
Google Scholar
Tobis Andrzej, Poezja A–Z, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu, Wrocław 2017.
Google Scholar
Tobis Andrzej, Ruch Polski wokół słońca, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole 2023?
Google Scholar
Stroichita Victor, Ustanowienie obrazu. Metamalarstwo u progu epoki nowoczesnej, przeł. Katarzyna Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.
Google Scholar
Authors
Anna KałużaAnna.Kaluza@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski Poland
https://orcid.org/0000-0001-6267-1043
Anna Kałuża – dr hab., prof. UŚ, literaturoznawczyni i krytyczka literacka, pracuje w Instytucie Literaturoznawstwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego, redaktor naczelna „Śląskich Studiów Polonistycznych”, zajmuje się estetycznymi konsekwencjami przemian kulturowych, współczesną poezją i sztuką. Ostatnio opublikowała Splątane obiekty. Przechwycenia artystyczno-literackie w niewspółmiernym świecie (2019).
Statistics
Abstract views: 9PDF downloads: 10
License
Copyright (c) 2025 Anna Kałuża
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
