M., miłość i mowy pogrzebowe: Ponad cierpienie albo nowa humanistyka funeralna

Magdalena Barbaruk

doi:10.36744/k.4322

M., Love, and Funeral Remembrances

More than Suffering or New Funeral Humanities

Peer-reviewed article

Magdalena Barbaruk

barbaruk@gmail.com
Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-6406-2241

DOI: https://doi.org/10.36744/k.4322

Abstract

This article is the outcome of contemplations dealing with the cultural consequences of the death of Marcin Giżycki, an outstanding art and film historian as well as a filmmaker, who passed away unexpectedly on 20 October 2022. M. Barbaruk postulates an ennoblement of such commemorative texts as funeral orations or limericks, as well as art works conceived as sources of knowledge concurrent with the premises of the so-called epistemology of virtue. Giżycki becomes a figure (icon) of new funereal humanities and a turn towards the deceased associated with the ennoblement of sources described as “new epitaphs”. He is also an inspiration for resistance against epistemic injustice (on the one hand, numerous works dedicated to Giżycki demonstrate the existence of the community which emerged around him, and prove the impact of his epistemic virtues, while, on the other hand, his output still demands better recognition and popularisation). The texts and works gathered in “Konteksty” constitute a manner of insight into the process of creating humanistic and artistic tradition. The article discusses the problem of creative methods and techniques which should be used by the humanist in order to become capable of effectively answering the deceased and extending their work.

Keywords:

Marcin Giżycki, limericks, funeral speech, epitaph, epistemic virtues

References

M. Barbaruk, Poczekalnia. Archipelagi Giżyckiego, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2024 nr 3, s. 183-188.
Google Scholar

M. de Cervantes, Niezwyczajne przygody Persilesa i Sigismundy. Powieść północna, przełożyła i posłowiem opatrzyła Zofia Szleyen, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980.
Google Scholar

M. de Cervantes, Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy, przeł. W. Charchalis, Rebis, Poznań 2014.
Google Scholar

M. de Cervantes, Przemyślny rycerz Don Kichot z Manczy, część II, przeł. W. Charchalis, Rebis, Poznań 2016.
Google Scholar

J. A. Chrościcki, Pompa funebris. Z dziejów kultury staropolskiej, PWN, Warszawa 1974.
Google Scholar

V. Despret, Wszystko dla naszych zmarłych. Opowieści tych, co zostają, przeł. U. Kropiwiec, Karakter, Kraków 2021.
Google Scholar

E. Domańska, Sprawiedliwość epistemiczna w humanistyce zaangażowanej, „Teksty Drugie” [Online], 2017 nr 1, dostęp online w dniu 25.02. 2025. http://journals.openedition.org/td/1828
Google Scholar

E. Domańska, Aforyzmy historyczne Krzysztofa Zamorskiego: rekonesans, (w:) Historia jest polifoniczna. Sztambuch Profesora Krzysztofa Zamorskiego, red. M. Kurkowska-Budzan, J. Muchowski, M. Stasiak, R. Swakoń, Kraków 2023.
Google Scholar

E. Domańska, Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, PWN, Warszawa 2017.
Google Scholar

M. Giżycki, Limeryki i inne wierszyki własne i zapożyczone, Austeria, Kraków-Budapeszt-Syrakuzy 2023.
Google Scholar

J. Joyce, Dublińczycy, przeł. K. Wojciechowska, Oskar, Warszawa 1991.
Google Scholar

J. Marías, Twoja twarz jutro. Gorączka i włócznia, przeł. E. Zaleska, Sonia Draga, Katowice 2014.
Google Scholar

J. Ortega y Gasset, Szkice o miłości, przeł. K. Kamyszew, Czytelnik, Warszawa 1989.
Google Scholar

A. Taborska, Nagle sama (o stracie), maszynopis nieopublikowany, dzięki uprzejmości autorki.
Google Scholar

Download

pdf (Język polski)

Published

2025-04-29

Cited by

Barbaruk, M. (2025) “M., Love, and Funeral Remembrances: More than Suffering or New Funeral Humanities”, Konteksty, 348(1), pp. 139–147. doi: 10.36744/k.4322.

Authors

Magdalena Barbaruk
barbaruk@gmail.com
Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski Poland
https://orcid.org/0000-0001-6406-2241

Magdalena Barbaruk – kulturoznawczyni, zajmuje się kulturową sprawczością literatury, jej wpływem na sposoby życia jednostek i wspólnot oraz na przestrzeń. Prowadzi badania w Hiszpanii oraz w krajach Ameryki Południowej, głównie w Chile. Autorka książek Długi cień Don Kichota (2015), Sensy błądzenia. La Mancha i jej peryferie (2018) i nominowanej do Nagrody im. Marcina Króla monografii Ruch Amereidy (2024). Jej ostatnia książka poświęcona jest działalności tak zwanej Szkoły z Valparaíso, która połączyła architekturę i poezję z misją dekolonizacji Ameryki poprzez ruch (travesía). Profesorka UWr, dyrektorka Instytutu Kulturoznawstwa UWr, członkini Rady Programowej Akademickie Centrum Badań. Ex-centrum Olgi Tokarczuk (UWr) oraz redaktorka czasopisma „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” (od 2024).