Głosy z otchłani

Dariusz Czaja

doi:10.36744/k.4625

Voices from the Void

Not reviewed, Submitted 9.09.2025, Accepted 1.10.2025

Dariusz Czaja

dariusz.czaja61@gmail.com
Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Jagielloński (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-8627-1415

DOI: https://doi.org/10.36744/k.4625

Abstract

An attempt at an anthropological commentary on an exceptional volume of poems: The Voices of Babyn Yar (2017) by the Ukrainian poet Marianna Kiyanovska, recipient of the Taras Shevchenko National Prize for outstanding literary accomplishments. Babyn Yar is actually a single poem composed of numerous parts and constitutes a specific (poetic) mirror whose shattered fragments attempt to restore memory about the slaughter of ca. 34 000 Jews of Kiev, committed in 1941 in Babyn Yar near Kiev. The poems – hallucinatory, trance-like, and with an intentionally broken syntax – are an attempt at recalling and preserving individual, prematurely extinguished lives. This exceptionally emotional poetry also possesses great cognitive power. The author enters terrains preserved for the historian not in order to compete. Hers are different registers of the past and she attempts to apply imagination so as to fill spaces that have not been confirmed in available material. By doing so, Kiyanovska interposes herself between established facts and events reconstructed by researchers in an attempt to recreate that which had not been recorded. She deals not with that which took place, but with that which could have occurred.

Keywords:

Marianna Kijanowska, Babyn Yar, poetry, Holocaust, Jews

References

Arystoteles, Poetyka, przeł. H. Podbielski, Warszawa 1989.
Google Scholar

Barskova P., Writing the Disaster in Tongues: Marianna Kiyanovska’s Voices of Babyn Yar, w: M. Kiyanovska, Voices of Babyn Yar, przeł. O. Maksymchuk, M. Rosochinsky, Cambridge (Mass.) 2022.
DOI: https://doi.org/10.4159/9780674268883-002 Google Scholar

Derrida J., Memoirs of the Blind. The Self-Portrait and Other Ruins, przeł.P.-A Brault, M. Naas, Chicago–London 1993.
Google Scholar

Kijanowska M., Babi Jar. Na głosy, przeł. A. Pomorski, Gdańsk 2022.
Google Scholar

Maksymchuk O., Rosochinsky M., The Voices of Babyn Yar in the Poetry of Marianna Kiyanovska, https://poetryinternationalonline.com/the-voices-of-babyn-yar-in-the-poetry-of-marianna kiyanovska/.
Google Scholar

Meyer K., Szostakowicz, Kraków 1986.
Google Scholar

Moskalets V., Babi Jar: pamięć i zapomnienie (https://www.jhi.pl/artykuly/babi-jar-pamiec-i-zapomnienie,4570).
Google Scholar

Oswald A., Monument. Wykopaliska z Iliady, przeł. M. Heydel, Sejny 2020 (wydanie dwujęzyczne).
Google Scholar

Snyder T., Czarna ziemia. Holocaust jako ostrzeżenie, przeł. B. Pietrzyk, Kraków 2015.
Google Scholar

Download

pdf (Język polski)

Published

2025-12-17

Cited by

Czaja, D. (2025) “Voices from the Void”, Konteksty, 350(3), pp. 31–38. doi: 10.36744/k.4625.

Authors

Dariusz Czaja
dariusz.czaja61@gmail.com
Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Jagielloński Poland
https://orcid.org/0000-0001-8627-1415

Dariusz Czaja – antropolog kultury, eseista, recenzent muzyczny. Prof. dr hab., wykładowca w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, były redaktor kwartalnika „Konteksty”. Opublikował m.in.: Gdzieś dalej, gdzie indziej (2010, nominacja do Nagrody Literackiej Nike, nagroda „Warszawska Premiera Literacka” 2011); Znaki szczególne. Antropologia jako ćwiczenie duchowe (2013); Inne przestrzenie, inne miejsca. Mapy i terytoria (red., 2013); Kwintesencje. Pasaże barokowe (2014), Scenariusze końca. Zmierzch, kres, apokalipsa (red., 2015), Ruiny czasu. Rozmowy o twórczości (2016), Gramatyka bieli. Antropologia doświadczeń granicznych (2018, nominacja do Nagrody Literackiej Nike), Cena sztuki. Tezy o zaczarowaniu (2020), Blask ciemnieje. Lektury hermeneutyczne (2021), Szczeliny czasu. Reminiscencje, repetycje (2022), Iluminacje. Sztuka jako forma poznania (2025).