Homo Patiens
O „Krainie ciszy i ciemności”
Abstrakt
Esej poświęcony jest filmowi dokumentalnemu Wernera Herzoga Kraina ciszy i ciemności. Z życia głuchoniewidomych Fini Straubingen (1971). Jest to rozdział pracy doktorskiej zatytułowanej Film dokumentalny jako esej (antropologiczny)? Twórczość Wernera Herzoga (2024). Tekst jest szczegółową analizą i interpretacją filmu Herzoga. Autor przywołuje genezę powstania filmu, dotychczasowe jego interpretacje (m. in. William F. Wert), które umiejscawia w szerszym kontekście twórczości niemieckiego reżysera oraz jego podejścia do materii filmu dokumentalnego. Mimo upływu czas Kraina ciszy i ciemności wciąż okazuje się niezwykle wnikliwym studium opowiadającym o głuchoniewidomych, o istnieniu, którego nie możemy zrozumieć,
o samotności i zapomnieniu wypływającym z ciągłego przebywania w ciszy i ciemności (choć nie jest to ani totalna cisza ani absolutna ciemność), o niemożności zrozumienia i wypowiedzenia siebie, czego konsekwencją jest izolacja głuchoniewidomych. Humanistyczne przesłanie dokumentu jest aż nadto wyraźne, a przyjęta perspektywa bliska antropologii zaangażowanej.
Słowa kluczowe:
Herzog, film dokumentalny, głuchoniewidomiBibliografia
Canguilhem G., Normalne i patologiczne, przekład P. Pieniążek, Gdańsk 2000.
Google Scholar
Cassirer E., Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, przekład A. Staniewska, Warszawa 1998.
Google Scholar
Dunaj M., GŁUCHY-ŚWIAT. Głuchota w perspektywie antropologii zaangażowanej, Łódź 2015.
Google Scholar
Deleuze G., : Kino 1. Obraz-ruch 2. Obraz-czas, przekład J. Margański, Gdańsk 2008.
Google Scholar
Frankl, V. E. Homo Patiens, przełożyli R. Czarnecki i . Morawski, Warszawa 1984.
Google Scholar
Keller H., Historia mojego życia, przekład J. Sujkowska, Warszawa 1978.
Google Scholar
Lévi-Strauss C., Surowe i gotowane, przekład M. Falski, Warszawa 2010.
Google Scholar
Herzog W., A Guide for the Perplexed. Conversations with Paul Cronin, Ferrar, Straus and Giroux, New York, 2014.
Google Scholar
Herzog. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar
Lévinas E, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, Warszawa 1998.
Google Scholar
Sacks O., Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy, przekład A. Małaczyński, Poznań 2011.
Google Scholar
Stanisławski K., Werner Herzog, Warszawa 2012.
Google Scholar
Stainer G., Poezja myślenia. Od starożytnych Greków do Celana, przełożył B. Baran, Warszawa 2016.
Google Scholar
Steiner G., Po wieży Babel, przekład Olga i Wojciech Kubińscy, Warszawa, 2018.
Google Scholar
Świat osób głuchoniewidomych. Wyznania współczesności, red. E. Domagała-Zyśk,
Google Scholar
G. Wiącek, M. Książek, Lublin 2017.
Google Scholar
Werner Herzog, red. M. Behlert, Kraków, 1994.
Google Scholar
Autorzy
Szymon Uliaszszymon.uliasz@gmail.com
brak Polska
Szymon Uliasz – antropolog kultury i filmowiec, autor teledysków i krótkich form eksperymentalnych, doktor nauk humanistycznych. Jako reżyser zrealizował trzy filmy dokumentalne: Pogłosy, powidoki (2011), Błędne mapy (2014), Ucho wewnętrzne (2016). Film fabularny Ścinki (2012) otrzymał nagrodę im. Andrzej Munka przyznawaną przez Szkołę Filmową w Łodzi za debiut reżyserski. W latach 2015–2021 prowadził zajęcia poświęcone filmowi dokumentalnemu w IEiAK UJ, w latach 2021–2023 audycję Piosenki snu w Radiu Klang w Chorzowie. Mieszka w Krakowie (szymonuliasz.pl).
Statystyki
Abstract views: 12PDF downloads: 15
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Szymon Uliasz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
