„Cudowne dziecko”. Studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji schyłku PRL

Michał Piepiórka

piepior@tlen.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656

Abstrakt

Artykuł stanowi studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji – Cudownego dziecka (1987) Waldemara Dzikiego. Autor koncentruje się na rekonstrukcji przyczyn wejścia polskiej ekipy we współpracę z zachodnim kontrahentem oraz przygląda się procesowi produkcji, tropiąc, jak wpłynął on na kształt filmowego dzieła. W ten sposób opisuje specyfikę polskiej kinematografii schyłku PRL – zarówno w aspekcie ekonomicznym, jak i zmian w mentalności twórców oraz decydentów. Kulisy podpisania umowy ujawniają, jakie wartości okazały się niezbędne dla wejścia polskiej kinematografii na międzynarodowy rynek filmowy. Przypadek współpracy produkcyjnej między krajami z obu stron żelaznej kurtyny jest rozpatrywany w perspektywie krytycznej refleksji nad transnarodowością kina, przy wykorzystaniu koncepcji relacji władzy – zarówno soft, jak i hard – zaproponowanej przez Josepha Nye’a. Badany przykład wskazuje jednak przede wszystkim na rolę negocjacji w międzynarodowych koprodukcjach, która prowadzi do filmowych form hybrydycznych.


Słowa kluczowe:

koprodukcja, Waldemar Dziki, kino transnarodowe, Polska Rzeczpospolita Ludowa

Alioff, M. (1987). Seigneur Rock. Cinema Canada, (9), ss. 17-21.
  Google Scholar

Bergfelder, T., Harris, S., Street, S. (2007). Film Architecture and the Transnational Imagination: Set Design in 1930s European Cinema. Amsterdam: Amsterdam University Press.
DOI: https://doi.org/10.5117/9789053569801   Google Scholar

Bochniarz, M. S. (2016, 8 grudnia). Rock Demers: antydisneizm w Kanadzie, magia w Polsce i miłość w Rumunii. Czas Kultury. https://czaskultury.pl/czytanki/rock-demers/
  Google Scholar

Gaetz, J. (1987). Waldemar Dziki’s „Le jeune magicien”. Cinema Canada, (5), s. 31.
  Google Scholar

Grzechowiak, J. (2022). Zespoły filmowe w latach 80. – polityka personalna, produkcje, oceny. W: P. Kurpiewski, P. Zwierzchowski (red.), Kino w cieniu kryzysu. Studia i szkice o polskiej kinematografii pierwszej połowy lat 80.. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
  Google Scholar

Higbee, W., Lim, S. H. (2010). Concepts of Transnational Cinema: Towards a Critical Transnationalism in Film Studies. Transnational Cinemas, (1), ss. 7-21.
DOI: https://doi.org/10.1386/trac.1.1.7/1   Google Scholar

Hollender, B., Turowska, Z. (2000). Zespół Tor. Warszawa: Prószyński i S-ka.
  Google Scholar

Janicka, B. (1988). Jutro (rozmowa z Waldemarem Dzikim). Film, (6), ss. 3-5.
  Google Scholar

Janicka, B. (1995). Dzisiaj. Z Waldemarem Dzikim, szefem Pleografu, rozmawia Bożena Janicka. Kino, (11), ss. 6-9.
  Google Scholar

Mazierska, E. (2012). International Co-productions as Productions of Heterotopias. W: A. Imre (red.), A Companion to Eastern European Cinema (ss. 483-503). Chichester: John Wiley & Sons Inc.
DOI: https://doi.org/10.1002/9781118294376.ch25   Google Scholar

Mazierska, E. (2021). Mr. Kleks in Space: Science Fiction for the End of State Socialism. Studies in Eastern European Cinema, 12 (1), ss. 83-94.
DOI: https://doi.org/10.1080/2040350X.2020.1807091   Google Scholar

Miodek, M. (1986). Latająca głowa. Film, (8), s. 6-7.
  Google Scholar

Mruklik, B. (1987). Dlaczego by nie uwierzyć?. Kino, (12), ss. 11-14.
  Google Scholar

Nye jr., J. S. (2007). Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej (tłum. J. Zaborowski). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
  Google Scholar

Siefert, M. (2012). Co-producing Cold War Culture: East-West Film-Making and Cultural Diplomacy. W: P. Romijn, G. Scott-Smith, J. Segal (red.), Divided Dreamworlds?: The Cultural Cold War in East and West (ss. 73-94). Amsterdam: Amsterdam University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/9789048516704.006   Google Scholar

Wróblewski, J. (1990). Kino globalne. Rozmowa z Waldemarem Dzikim. Kino, (1), ss. 38-41.
  Google Scholar

Yurchak, A. (2005). Everything Was Forever, Until It Was No More: The Last Soviet Generation. New Jersey: Princeton University Press.
  Google Scholar

Zwierzchowski, P. (2018). Polityczne konteksty kina popularnego w Polsce w latach 80. Kwartalnik Filmowy, (103), ss. 154-163.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-04-06

Cited By / Share

Piepiórka, M. (2023) „«Cudowne dziecko». Studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji schyłku PRL”, Kwartalnik Filmowy, (121), s. 144–165. doi: 10.36744/kf.1467.

Autorzy

Michał Piepiórka 
piepior@tlen.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656

Doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki Rockefellerowie i Marks nad Warszawą. Polskie filmy fabularne wobec transformacji gospodarczej (2019). Publikował m.in. w „Kwartalniku Filmowym”, „Images”, „Ekranach” i „Panoptikum”. Do jego zainteresowań naukowych zaliczają się filmowe obrazy transformacji gospodarczej, przemiany polskiego kina współczesnego i polska kinematografia lat 80. Aktualnie realizuje grant „Miniatura” Narodowego Centrum Nauki, w którym bada kino popularne schyłku PRL.



Statystyki

Abstract views: 134
PDF downloads: 163


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Michał Piepiórka

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.