Metafizyka natury. Motywy shintoistyczne w anime Hayao Miyazakiego
Agnieszka Kamrowska
kwartalnik.filmowy@ispan.plUniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie (Polska)
Abstrakt
Najwybitniejszy autor anime Hayao Miyazaki słynie z filmów, które łączą inspirację kulturą zachodnią z elementami japońskiej tradycji. Jednym z przejawów kultury Japonii jest w filmach Miyazakiego obecność wątków shintoistycznych. Rodzima japońska religia shintō postuluje wiarę w siły przyrody przejawiające się jako bóstwa kami, których natura jest zmienna i niepojęta dla człowieka. Nie istnieją kanoniczne wizerunki kami, dlatego tworząc w swoich filmach ich obrazy, reżyser mógł kierować się wyłącznie własną wyobraźnią. Dzięki temu w filmach Mój sąsiad Totoro, Księżniczka Mononoke i W krainie bogów można zobaczyć wizualizacje japońskich bóstw i duchów, które łączą w sobie elementy mitologiczne oraz autorskie. Innym wątkiem związanym z shintō jest w tych filmach metafizyczny charakter natury, która stanowi siedzibę bóstw i przez to reprezentuje sferę sacrum.
Słowa kluczowe:
anime, Hayao Miyazaki, shintō, JaponiaBibliografia
Bhikkhu, Thanissaro. Buddhist Romanticism. Valley Center: Metta Forest Monastery, 2015.
Google Scholar
Cho, Francisca. “Imagining Nothing and Imagining Otherness in Buddhist Film”. W: Imag(in)ing Otherness: Filmic Visions of Living Together, red. S. Brent Plate, D. Jaspers. Atlanta: Scholars Press, 1999.
Google Scholar
Chung, Una. “Crossing over Horror: Reincarnation and Transformation in Apichatpong Weerasethakul’s Primitive”. Women’s Studies Quarterly 40 (1/2) 2012.
DOI: https://doi.org/10.1353/wsq.2012.0009
Google Scholar
Green, Ronald S. Buddhism Goes to the Movies: Introduction to Buddhist Thought and Practice. London: Routledge, 2014.
Google Scholar
James, David E. “Im Kwon-Taek: Korean National Cinema and Buddhism”. Film Quarterly 54 (3) 2001.
DOI: https://doi.org/10.1525/fq.2001.54.3.14
Google Scholar
Masuzawa, Tomoko. “From Empire to Utopia: The Effacement of Colonial Markings in Lost Horizon”. Positions: East Asia Cultures Critique 7 (2) 1999.
DOI: https://doi.org/10.1215/10679847-7-2-541
Google Scholar
Suh, Sharon A. Silver Screen Buddha. Buddhism in Asian and Western Film. London: Bloomsbury Academic, 2015.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781474217552
Google Scholar
Suter, Jacquelyn. “Apichatpong Staging the Photo Session”. Asian Cinema 24 (1) 2013.
DOI: https://doi.org/10.1386/ac.24.1.51_1
Google Scholar
Suzuki, Daisetz T. Zen i kultura japońska, tłum. B. Szymańska, P. Mróz, A. Zalewska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009.
Google Scholar
Yi, Hyangsoon. The Real, Anti-real, and Transcendental in Four Korean Buddhist Films. W: Pathways into Korean Language and Culture: Essays in Honor of Young-Key Kim-Renaud, red. Sang-Oak Lee, G. Iverson. Seoul: Pagijong Press, 2003.
Google Scholar
Autorzy
Agnieszka Kamrowskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie Polska
Kulturoznawczyni, absolwentka Instytutu Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Adiunkt na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Autorka pracy doktorskiej o motywach cyberpunkowych w kinie Wschodu i Zachodu oraz wielu tekstów na temat kina azjatyckiego, anime, filmu współczesnego i kultury audiowizualnej. Redaktorka serii Autorzy kina azjatyckiego.
Statystyki
Abstract views: 36PDF downloads: 34
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Agnieszka Kamrowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Agnieszka Kamrowska, „Happy Together” - chińskie kino drogi , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Agnieszka Kamrowska, Teatr bunraku w filmie „Lalki” Takeshiego Kitano , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
