Niebaśnie. Bolek, Lolek i modernizm techniczny
Piotr Sitarski
piotr.sitarski@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8868-1477
Abstrakt
Cykl filmów o Bolku i Lolku był niezwykle popularny w Polsce i za granicą. W artykule autor dowodzi, że popularność ta wynikała z jego związku z ideami modernizmu technicznego, czyli pozytywnie wartościowanego przekształcania życia i środowiska człowieka, w którym decydującą rolę odgrywa technika. Modernizm techniczny determinował dokonujące się w skali globalnej od połowy XX w. przejście od gospodarki agrarnej do miejskiego społeczeństwa przemysłowego. Wspomniany cykl pozwalał dzieciom odnaleźć się w tym nowym świecie, dostarczając wzorców i narzędzi postępowania. Autor analizuje sposób przedstawiania przestrzeni w relacji do rzeczywistych przemian miejskiej i wiejskiej przestrzeni w Polsce oraz rolę techniki w życiu bohaterów.
Słowa kluczowe:
Bolek i Lolek, polska animacja dziecięca, modernizm technicznyBibliografia
[bs] (1986). Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie. Filmowy Serwis Prasowy, (610), ss. 2-5.
Google Scholar
[NN] (1964). Mały Rocznik Statystyczny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar
[NN] (1976). Mały Rocznik Statystyczny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar
[NN] (2019). World Urbanization Prospects: The 2018 Revision. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. https://population. un.org/wup/publications/Files/WUP2018-Report.pdf
Google Scholar
[NN] (2003). Historia Polski w liczbach. Tom 1: Państwo. Społeczeństwo. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar
[PZ] (1983, 23 lutego). Bolkowi i Lolkowi stuknęła dwudziesta wiosna. Kurier Polski, ss. 1-2.
Google Scholar
Adamczuk, L., Zdaniewicz, W. (red.) (1991). Kościół Katolicki w Polsce 1918-1999. Rocznik statystyczny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar
Armata, J. (2008). Animacja dziecięca: nie tylko Bolek i Lolek. W: M. Giżycki, B. Zmudziński (red.), Polski film animowany (ss. 178-195). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Audiowizualne.
Google Scholar
Bettelheim, B. (1985). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni (tłum. D. Danek). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. (Publikacja oryginału: 1976).
Google Scholar
Caillois, R. (1967). Od baśni do „science fiction” (tłum. J. Lisowski). W: R. Caillois, Odpowiedzialność i styl (wybór: M. Żurowski) (ss. 29-65). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Gandy, M. (2002). Concrete and Clay: Reworking Nature in New York City. Cambridge – London: MIT Press.
DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/2083.001.0001
Google Scholar
Gorzelak, M. (2010). Polskie rolnictwo w XX wieku. Produkcja i ludność. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Google Scholar
Gumbert, H. (2014). Exploring Transnational Media Exchange in the 1960s. VIEW Journal of European Television History and Culture, 3 (5), ss. 50-59. http://doi. org/10.18146/2213-0969.2014.jethc055
DOI: https://doi.org/10.18146/2213-0969.2014.jethc055
Google Scholar
Iskierko, A. (1969). Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Rozmowa z dyrektorem Jerzym Schönbornem. Ekran, (8), ss. 17-18.
Google Scholar
Kaliński, J. (1995). Gospodarka Polski w latach 1944-1989. Przemiany strukturalne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar
Kaszuba, K. (1976, 28 października). Na celuloidach malowani. Zwierciadło, s. 6.
Google Scholar
Kirkland, E. (2017). Children’s Media and Modernity: Film, Television and Digital Games. Oxford: Peter Lang.
Google Scholar
Kossakowski, A. (1985). Film animowany. W: R. Marszałek (red.), Historia filmu polskiego, t. 5 (ss. 153-164). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Kossakowski, A. (1994). Film animowany. W: R. Marszałek (red.), Historia filmu polskiego, t. 6 (ss. 282-295). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Leszczyńska, C. (2018). Historia Polski w liczbach. T. 5: Polska 1918-2018. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar
Majkowski, T. Z. (2013). W cieniu białego drzewa. Powieść fantasy w XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Malatyńska, M. (1971, 21 lutego). Władysław Nehrebecki. Magazyn Filmowy, s. 10.
Google Scholar
Matyja, R. (2021). Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością. Kraków: Karakter.
Google Scholar
Mumford, L. (2012). Mit maszyny, t. 1 (tłum. M. Szczubiałka). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (Publikacja oryginału: 1967)
Google Scholar
Mumford, L. (2014). Mit maszyny, t. 2 (tłum. M. Szczubiałka). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (Publikacja oryginału: 1970)
Google Scholar
Nehrebecki, W. (1970). Bolek, Lolek i inne sprawy. Kamera, (3), ss. 9-10.
Google Scholar
Nowicka, J. (1983). Nie tylko Bolek i Lolek. Ekran, (22), ss. 6-7.
Google Scholar
Sitarski, P. (2018). Bolek i Lolek: od widowni dziecięcej do systemu rozrywkowego. Rekonesans badawczy. Kultura Popularna, (3), ss. 60-73. https:// doi. org/10.5604/01.3001.0012.7288
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.7288
Google Scholar
Sitkiewicz, P. (2008). Wychowywać czy pouczać? Perswazja i propaganda w polskim animowanym filmie dla dzieci. Panoptikum, (7), ss. 303-310.
Google Scholar
Sitkiewicz, P. (2011). Tylko dla dzieci. Krótka historia filmów o Bolku i Lolku. Panoptikum, (10), ss. 137-148.
Google Scholar
Szymańska, D. (2002). Niektóre zagadnienia urbanizacji w Polsce w drugiej połowie XX wieku. W: J. Słodczyk (red.), Przemiany bazy ekonomicznej i struktury przestrzennej miast (ss. 53-69). Opole: Uniwersytet Opolski.
Google Scholar
Talko, L. K., Vesely, K. (2020). Królowie bajek. Opowieść o legendarnym Studiu Filmów Rysunkowych. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar
Urbankiewicz, J. (1966, 11 września). Dlaczego Anglicy nie mówią po angielsku. Odgłosy, s. 10.
Google Scholar
Wąs, C. (2022). Karta ateńska – przegląd problematyki i zagadnienie wkładu polskich architektów. Quart, (1), ss. 53-81.
Google Scholar
Autorzy
Piotr Sitarskipiotr.sitarski@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0001-8868-1477
Dr hab., profesor Uniwersytetu Łódzkiego; jest filmoznawcą i medioznawcą; pracuje w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się badaniem historii praktyk filmowych i historii mediów. Jest m.in współautorem książki Nowe media w PRL (2020) oraz monografii Sens stylu. O twórczości filmowej Ridleya Scotta (2010).
Statystyki
Abstract views: 292PDF downloads: 315
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Piotr Sitarski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
