„Benshi” jako współautor filmu
Abstrakt
Autor opisuje fenomen benshi, japońskich narratorów i komentatorów filmów niemych. Zadaniem benshi było nie tylko tłumaczenie napisów, ale wzbogacenie obrazu słowem mówionym, ustną opowieścią objaśniającą znaczenie, wyczytane przez komentatora z filmu. W tym sensie był on właściwie współtwórcą filmowej opowieści, to on konstruował fabułę. Benshi nie pojawili się jednak dlatego, że japońskiej publiczności kinowej trzeba było wyjaśniać znaczenie ruchomych obrazów, ale raczej ze względu na jej przywiązanie do pewnego sposobu przedstawiania i stylu wykonawstwa, związanego z łączeniem ze sobą różnych środków wyrazu. Ich obecność możemy tłumaczyć nie tylko przez odwołanie się do tradycji ustnych opowieści i mieszanych form teatralnych, ale przez spojrzenie na ich działalność z punktu widzenia przemian społecznych i obyczajowych, jakie zachodziły w Japonii na przełomie stuleci. Wówczas zrozumiemy, że ich rola nie ograniczała się do przekazywania pewnej tradycji estetycznej, ale do udziału w procesie modernizacji, Loska opisuje kreację poszczególnych mistrzów, skupia się na tym, czym idealny benshi powinien się wyróżniać i śledzi rozwój tej profesji we wczesnym okresie kina japońskiego.
Słowa kluczowe:
benshi, kino nieme, kino japońskieBibliografia
Nie dotyczy / Not applicable
Google Scholar
Autorzy
Krzysztof Loskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Profesor UJ, zajmuje się kulturą popularną, postmodernizmem, literaturą współczesną i kinem gatunkowym. Opublikował dwie rozprawy na temat twórczości Jamesa Joyce’a, książkę; Dziedzictwo McLuhana. Miedzy nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), monografię Alfreda Hitchcocka (2002), Encyklopedie filmu Sciencefiction (2004) oraz wspólnie z Andrzejem Pitrusem napisał dwie książki: 100 filmów science fiction (2000), David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003). W 2006 roku opublikował książkę Tożsamość i media (2006).
Statystyki
Abstract views: 83PDF downloads: 11
Licencja
Prawa autorskie (c) 2007 Krzysztof Loska

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Krzysztof Loska, Pamięć, performans i afekty – temat ludobójstwa w filmach Joshui Oppenheimera , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty
- Krzysztof Loska, Apichatpong Weerasethakul – o polityce i widmach , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Krzysztof Loska, „Choroba tropikalna”, czyli o ludziach, zwierzętach i duchach w filmie Apichatponga Weerasethakula , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Krzysztof Loska, Podróż do Nowego Świata. Filmowa fikcja etnograficzna w perspektywie postkolonialnej , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Krzysztof Loska, Architektura i japoński kolonializm – filmowy obraz przestrzeni miejskiej w okupowanym Seulu , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Krzysztof Loska, Z punktu widzenia ludności rdzennej – film jako narzędzie dekolonizacji w Kanadzie , Kwartalnik Filmowy: Nr 116 (2021): Kino i tożsamość społeczna
- Krzysztof Loska, Historie polskich emigrantów w kinie europejskim , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Krzysztof Loska, Życie w cieniu elektrowni atomowej (Fukushima – dziesięć lat później) , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Krzysztof Loska, Oscar Micheaux i początki kina afroamerykańskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Krzysztof Loska, Współczesny horror w przebraniu kina „found footage” , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy