In Cold Blood. Experiential Dimension of „Zapis zbrodni” by Andrzej Trzos-Rastawiecki
Robert Dudziński
robert.dudzinski2@uwr.edu.plUniversity of Wrocław (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-8387-4314
Abstract
The subject of this article is the 1972 film Zapis zbrodni (Criminal Records) by Andrzej Trzos-Rastawiecki, based on a true story of two teenagers (Konstanty Feder and Janusz Dębiński), who, in 1972, murdered and robbed two men, having chosen them at random as their victims. The author endeavours to describe the communication situation created by the director, and the affective and emotional impact of the film on the viewer. To this end, he analyses the narrative aspect of Zapis zbrodni, the profiles of the main protagonists, and the sensual and bodily dimension of the film. Studying these aspects of the work of Trzos-Rastawiecki in more detail makes it possible to observe that the picture of crime presented in the film goes beyond our stereotypical thinking and perception of juvenile lawbreakers. Thus, Zapis zbrodni does not offer a simple answer to the question “why did the murder happen?”. Instead, the film asks many questions, giving the viewers an emotional impulse to look at the entire case carefully and to rethink it. This is because Trzos-Rastawiecki signals that the personal, ethical and social dimensions of the story of two teenage murderers are definitely more complex than it might seem to us at first glance.
Errata
▪ The sentence on page 202 says: W 1973 r. pierwszy został skazany na 25 lat więzienia, a drugi – na karę śmierci.
It should say: W 1973 r. pierwszy został skazany na karę śmierci, a drugi – na 25 lat więzienia.
▪ The sentence on page 204 says: Pierwszy opowiada o sprawcach: Kazku Reduskim (filmowy odpowiednik Federa) i Bogdanie Wronie (filmowy odpowiednik Dębińskiego)…
It should say: Pierwszy opowiada o sprawcach: Kazku Reduskim (filmowy odpowiednik Dębińskiego) i Bogdanie Wronie (filmowy odpowiednik Federa)…
Keywords:
Andrzej Trzos-Rastawiecki, true crime films, affectivity of spectatorshipReferences
Aleksandra [Kydryński, L.] (1974, 23 września). Listy o filmie. Przekrój, s. 20.
Google Scholar
Badziak, K. (1973, 11 lutego). Rykoszety zbrodni. Odgłosy, s. 9.
Google Scholar
Bojarska, K. (2013). Poczuć myślenie: afektywne procedury historii i krytyki (dziś). Teksty Drugie, 6, ss. 8-13.
Google Scholar
Dauksza, A. (2016). Znaczenie odczuwane: projekt interpretacji relacyjnej. Teksty Drugie, 4, ss. 265-281. http://dx.doi.org/10.18318/td.2016.4.18
DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.4.18
Google Scholar
Gajewski, A. (2008). Polski film sensacyjno-kryminalny (1960-1980). Warszawa: Wydawnictwo TRIO.
Google Scholar
Kałużyński, Z. (1974, 19 października). Zbrodnia po naszemu. Polityka, s. 8.
Google Scholar
Karcz, D. (1974). Szukam źródeł zjawisk amoralności (rozmowa z Andrzejem Trzosem-Rastawieckim. Kino, 9, ss. 12-17.
Google Scholar
Kępiński, A. (1987). Lęk (oprac. J. Mitarski). Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Google Scholar
Koschany, R. (2017). Zamiast interpretacji. Między doświadczeniem kinematograficznym a rozumieniem filmu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Google Scholar
Kristeva, J. (2007). Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie (tłum. M. Falski). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Rud., L. (1972, 23 września). Pierwszy z dwójki morderców ujęty w woj. wrocławskim. Dziennik Łódzki, ss. 1-2.
Google Scholar
Rud., L. (1972, 29 września). K. Feder – schwytany. Dziennik Łódzki, s. 1.
Google Scholar
Malatyńska, M. (1974, 27 października). Rekonstrukcje rzeczywistości. Życie Literackie, s. 11.
Google Scholar
Niecikowski, J. (1976). Lęki współczesne – agresja. Kino, 9, ss. 49-53.
Google Scholar
Ostaszewski, J. (2018). Historia narracji filmowej. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Płażewski, J. (1985). …którą popełniono. Kino, 5, ss. 12-14.
Google Scholar
Sendyka, R. (2018). Od obserwatorów do gapiów. Kategoria „bystanders” i analiza wizualna. Teksty Drugie, 3, ss. 117-130. http://dx.doi.org/10.18318/td.2018.3.7
DOI: https://doi.org/10.18318/td.2018.3.7
Google Scholar
Skoczylas, W. (1974, 17 października). „Zapis zbrodni” – zapis refleksji. Odgłosy, s. 11.
Google Scholar
Skowronek, B. (2017). Ciało, emocje, rozum – raz jeszcze o mechanizmach odbioru filmu. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova, 2, ss. 163-174. http://dx.doi.org/10.17951/en.2017.2.163
DOI: https://doi.org/10.17951/en.2017.2.163
Google Scholar
Stelmach, M. (2020). Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino. Toruń: Wydawnictwo Naukowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szczekała, B. (2018). Mind-game films: gry z narracją i widzem. Łódź: Narodowe Centrum Kultury Filmowej.
Google Scholar
TAB. (1973, 27 stycznia). Trzeci dzień procesu Federa i Dębińskiego. Zeznania rodziców i opinia biegłych. Dziennik Łódzki, s. 2.
Google Scholar
tar. (1972, 17-18 września). Milicja poszukuje sprawców dwóch morderstw. Dziennik Łódzki, s. 2.
Google Scholar
Tatarkiewicz, A. (1974). Dlaczego zabili. Film, 48, s. 14.
Google Scholar
Authors
Robert Dudzińskirobert.dudzinski2@uwr.edu.pl
University of Wrocław Poland
https://orcid.org/0000-0002-8387-4314
PhD; he works at the Department of Theory of Culture and Performing Arts at the Institute of Polish Philology of the University of Wrocław. In 2019, he defended his doctorate on Polish popular literature of the 1950s. Author of the monograph Produkcje sensacyjno-kryminalne Telewizji Polskiej 1965-1989. Konwencje – motywy – konteksty [Action and Crime Story Productions by State Broadcaster Telewizja Polska in the Years 1965-1989: Conventions – Motives – Contexts] (2018); co-author of Leksykon (mniej znanych) filmów wampirycznych [The Lexicon of (Lesser Known) Vampire Films] (2018). His research interests include history of Polish popular literature, history of Polish film, history and theory of the genre cinema.
Statistics
Abstract views: 437PDF downloads: 240
License
Copyright (c) 2020 Robert Dudziński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
