Odnaleźć ciało błyskawicy: O wybranych postaciach w przedstawieniach Odin Teatret
Magdalena Hasiuk
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2736-5256
Abstrakt
Tekst stanowi próbę określenia: specyfiki, sposobu konstruowania, znaczeń i funkcji postaci teatralnych w wybranych przedstawieniach Eugenia Barby. Punktem wyjścia do prowadzonych analiz są różne rozumienia postaci teatralnej przedstawione z punktu widzenia praktyków teatru – aktora, reżysera i pedagoga (Charles Dullin) – socjologa (Jean Duvignaud) oraz semiolożki (Anne Ubersfeld). U genezy postaci zaludniających świat przedstawiony spektakli Odin Teatret umieścić można dwie definicje. Są to: rozumienie postaci jako „miejsca par excellence poetyckiego” (Ubersfeld) oraz postrzeganie technik aktora jako „technik tożsamości ciała-ducha indywidualnego i niepowtarzalnego” (Barba) Ze wzajemnej interferencji tych spojrzeń „rodzą się” do scenicznego bytu figury ludzkiej wyobraźni w przedstawieniach Barby. Z pozoru paradoksalne i nonsensowne powstają, podobnie jak marzenia senne według Junga, z nieznanej części duszy. Przykładów do prowadzonych analiz dostarczają wybrane postaci wykreowane przez aktorki Odin Teatret: Iben Nagel Rasmussen (Biały Anioł, Szaman, niema Kattrin, Trickster), Robertę Carreri (Geronimo) i Julię Varley (Doña Musica, Kristen Hastrup, Pan Orzeszek, Dedal).
Słowa kluczowe:
Eugenio Barba, Odin Teatret, postać teatralnaBibliografia
Barba, Eugenio. Spalić dom: Rodowód reżysera. Tłumaczenie Anna Górka. Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2011.
Google Scholar
Barba, Eugenio. Teatr: Samotność, rzemiosło, bunt. Tłumaczenie Grzegorz Godlewski, Iwona Kurz i Małgorzata Litwinowicz-Droździel. Warszawa: Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, 2003.
Google Scholar
Descombes, Vincent. Rozterki tożsamości. Tłumaczenie Michał Krzykawski. Warszawa: Kurhaus Publishing Kurhaus Media, 2013.
Google Scholar
Dullin, Charles. Souvenirs et notes de travail d’un acteur. Paris: Librairie théâtrale, 1985.
Google Scholar
Duvignaud, Jean. L’acteur: Esquisse d’une semiologie du comédien. Paris: L'Archipel, 1993.
Google Scholar
Kaufmann, Jean-Claude. Kiedy Ja jest innym: Dlaczego i jak coś się w nas zmienia. Tłumaczenie Alina Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2013.
Google Scholar
Pavis, Patrice. Słownik terminów teatralnych. Tłumaczenie, opracowanie i uzupełnienia Sławomir Świontek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1998.
Google Scholar
Ubersfeld, Anne. Czytanie teatru I. Tłumaczenie Joanna Żurowska. Warszawa: PWN, 2002.
Google Scholar
Varley, Julia. Pierres d’eau: Carnet d’une actrice de l’Odin Teatret. Translated by Éliane Deschamps-Pria. Lavérune: Éditions Entretemps, 2009.
Google Scholar
Autorzy
Magdalena HasiukInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0003-2736-5256
Magdalena Hasiuk - absolwentka UŁ (teatrologia, kolegium języków obcych). Doktor nauk humanistycznych (UŁ) na podstawie pracy „Dramat w laboratorium teatralnym Ariane Mnouchkine” (promotor: dr hab. Kazimierz Kowalewicz). Stypendystka Rządu Republiki Francuskiej (2004). Od 2012 pracuje w Zakładzie Historii i Teorii Teatru IS PAN.
Statystyki
Abstract views: 91PDF downloads: 41
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Magdalena Hasiuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Hasiuk, Lepiej budować mosty niż ściany , Pamiętnik Teatralny: Tom 68 Nr 2 (2019)
- Magdalena Hasiuk, Planeta klaunów w konstelacji Słońca , Pamiętnik Teatralny: Tom 67 Nr 1/2 (2018)
- Magdalena Hasiuk, Odrodzenie pradawnego obrzędu? Alilujki Teatru Węgajty , Pamiętnik Teatralny: Tom 65 Nr 1/2 (2016)
- Magdalena Hasiuk, «Nie można obejść się bez teatru»: O poziomach metateatralności w «Mewie» Antona Czechowa , Pamiętnik Teatralny: Tom 65 Nr 3 (2016)
