Wizerunki równoległe Stanisława Augusta podczas inauguracji Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii 6 września 1788 roku
Joanna Szumańska
Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-2532-2706
Abstrakt
Artykuł omawia inaugurację Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii w dniu 6 września 1788, która była imponującym widowiskiem i miała przemyślaną konstrukcję. Autorka analizuje przebieg otwarcia prywatnej sceny stanisławowskiej, która zintensyfikowała życie kulturalne w Łazienkach Królewskich. Analizie zostają poddane wizerunki równoległe Stanisława Augusta w dekoracji Teatru Królewskiego, jak również portrety ewokowane
w wystawionych wówczas komediach: La Partie de chasse de Henri Quatre Charlesa Collé
i George Dandin Moliera oraz balecie Rybaki w choreografii D. Kurtza.
Autorka wskazuje, w jaki sposób malowidła na teatralnym plafonie, ukazujące króla jako Apollina w otoczeniu czterech dramatopisarzy (Sofokles, Szekspir, Racine, Molier), projekt kurtyny przedstawiający „Dziewięć muz na Parnasie” oraz wystawione dramaty
i balet tworzyły spójną opowieść o Stanisławie Auguście. Analiza ta pokazuje, że przekaz estetyczny inauguracji był tożsamy z przekazem politycznym, a intercielesność monarchy
w tym widowisku pomagała królowi w budowaniu własnej tożsamości.
Słowa kluczowe:
Stanisław August Poniatowski, Stanisław August, Łazienki Królewskie, Teatr w Starej Oranżerii, ikonografia władzyBibliografia
Bernacki, L. (1925). Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta (T. 1). Lwów
Google Scholar
Brenner, C. (1931). Henri IV on the French Stage in the Eighteenth Century. PMLA, 46(2), 540-553. doi:10.2307/458047
DOI: https://doi.org/10.2307/458047
Google Scholar
Butterwick, R. (2000). Stanisław August a kultura angielska. Warszawa
Google Scholar
Hernik Spalińska, J. (2014). Anty-Ifigenia. Warszawa
Google Scholar
Hernik Spalińska, J. (n.d.). Sofokles i antyczny teatr grecki. Pobrano (sierpień 201) z: https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/edukacja/baza-wiedzy/sofokles-i-antyczny-teatr-grecki
Google Scholar
Juszczak, D., & Małachowicz H. (2015). Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich: katalog. Warszawa
Google Scholar
Kencki, P. (n.d.). Czterej dramatopisarze w Teatrze Królewskim w Starej Oranżerii. Pobrano (sierpień 2018) z: https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/edukacja/baza-wiedzy/czterej-dramatopisarze-w-teatrze-krolewskim-w-starej-oranzer
Google Scholar
Komorowski, J. (2011). Nie tylko Shakespeare. Warszawa
Google Scholar
Król-Kaczorowska, B. (1975). Budynek teatru. Wrocław- Warszawa -Kraków -Gdańsk
Google Scholar
Lorenc, I. (2010). Minima aesthetica: Szkice o estetyce późnej nowoczesności. Warszawa
Google Scholar
Merleau-Ponty, M. (2001). Fenomenologia percepcji. (M. Kowalska, J. Migasiński, tłum.). Warszawa
Google Scholar
Nietzsche, F. (2011). Narodziny tragedii. (G. Sowinski, tłum., oprac., wstęp). Kraków
Google Scholar
Rottermud, A. (1989). Zamek Warszawski w epoce oświecenia. Warszawa
Google Scholar
Zabdyr-Jamróz, Michał. (2016). Czy doktryna Dwóch Ciał Króla jest zaprzeczeniem demokracji? Dwa Ciała Króla w karnawale demokracji. Politeja. 13. 63-86. DOI:10.12797/Politeja.13.2016.45.04.
DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.45.04
Google Scholar
Żórawska-Witkowska, A. (1995). Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta. Warszawa
Google Scholar
Autorzy
Joanna SzumańskaInstytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0002-2532-2706
Statystyki
Abstract views: 308PDF downloads: 359
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Joanna Szumańska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
