Autograf Jana Stefaniego i nowa edycja muzyczna «Krakowiaków i Górali»: Raz jeszcze o sytuacji tekstologicznej opery
Jakub Chachulski
jakub.chachulski@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-8972-1490
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest sytuacja tekstologiczna opery Wojciecha Bogusławskiego i Jana Stefaniego Cud czyli Krakowiacy i Górale, a podstawowym celem – próba połączenia dotychczas rozbieżnych perspektyw i stanowisk badaczy libretta (przede wszystkim Mieczysława Klimowicza) i przekazów muzycznych (edycja źródłowo-krytyczna opery Adama Tomasza Kukli). Autor analizuje edycję Kukli w kontekście aktualnego stanu badań filologicznych nad librettem i wskazuje jej dyskusyjne założenia – niedostateczne uwzględnienie tych badań oraz użycie lwowskiej wersji libretta bez względu na jej znane braki. Przedstawia wątpliwości dotyczące stanowiska Klimowicza, autora ostatniej edycji literackiej libretta, w kwestii oceny autograficznej partytury Stefaniego, i wynikające z niego problemy edycji literackiej. Ostatecznie formułuje argumenty za przyjęciem możliwie najwcześniejszej datacji autograficznej partytury (prapremiera 1794) – wbrew zbyt ostrożnemu stanowisku Kukli – i proponuje nową interpretację sytuacji tekstologicznej opery uwzględniającą tę hipotezę.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Wojciech Bogusławski, Jan Stefani, «Cud czyli Krakowiacy i Górale», edycja krytyczna, operaBibliografia
Got, Jerzy. Na wyspie Guaxary: Wojciech Bogusławski i teatr lwowski 1789–1799. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1971.
Google Scholar
Hunter, Mary, and James Webster, eds. Opera Buffa in Mozart’s Vienna. Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
Google Scholar
Klimowicz, Mieczysław. Wstęp do: Wojciech Bogusławski, Cud albo Krakowiaki i Górale, oprac. Mieczysław Klimowicz, I-CXV. Wrocław: Ossolineum 2005.
Google Scholar
Klimowicz, Mieczysław. „Cud mniemany Wojciecha Bogusławskiego w 200-lecie premiery: Rozwiązane zagadki i nowe pytania”. Wiek Oświecenia 12 (1996): 11–25.
Google Scholar
Klimowicz, Mieczysław. „Podstawowe dylematy tekstologiczne Cudu albo Krakowiaków i Górali Bogusławskiego”. Wiek Oświecenia 16 (2000): 35–77.
Google Scholar
Klimowicz, Mieczysław. „Wodewile finalne Cudu albo Krakowiaków i Górali Bogusławskiego: Próba odtworzenia tekstów śpiewanych w roku 1794”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF Philologiae 20/21 (2002/2003): 71–80.
Google Scholar
Kukla, Adam Tomasz. „Komentarz rewizyjny”. W: Jan Stefani i Wojciech Bogusławski, Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale / The Supposed Miracle or Cracovians and Highlanders, oprac. Adam Tomasz Kukla, XXVI–XXVII. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2019.
Google Scholar
McClymonds, Marita. „Opera Buffa? Opera Seria? Genre and Style as Sign”. In Hunter and Webster, Opera Buffa in Mozart’s Vienna, 197–231.
Google Scholar
Raszewski, Zbigniew. Bogusławski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.
Google Scholar
Raszewski, Zbigniew. Staroświecczyzna i postęp czasu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1963.
Google Scholar
Webster, James. „Understanding Opera Buffa: Analysis = Interpretation”. In Hunter and Webster, Opera Buffa in Mozart’s Vienna, 340–377.
Google Scholar
Wronkowska, Sonia. „Typy edycji muzycznych w kontekście głównych tendencji edytorstwa naukowego”, Bibliotheca Nostra, nr 3 (33) 2013: 10–27.
Google Scholar
Autorzy
Jakub Chachulskijakub.chachulski@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0002-8972-1490
Adiunkt w Zakładzie Muzykologii Instytutu Sztuki PAN, członek zespołu redakcyjnego serii „Monumenta Musicae in Polonia”, absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Autor publikacji z zakresu estetyki muzycznej i filozofii muzyki, w ostatnich latach zajmuje się głównie twórczością sceniczną Józefa Elsnera (artykuły w kwartalniku „Muzyka” i „Studiach Chopinowskich”). Autor katalogu tematycznego świeckich utworów Józefa Elsnera oraz polskiego przekładu dzienników podróży Charlesa Burneya.
Statystyki
Abstract views: 275PDF downloads: 228
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Jakub Chachulski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Jakub Chachulski, Agenor i Strabon, Papageno i Sarastro: Lwowskie meandry operowej biografii Wojciecha Bogusławskiego , Pamiętnik Teatralny: Tom 71 Nr 2 (2022)
